Rzeczownik

Rzeczownik określa osoby, miejsca lub przedmioty, a także inne rzeczy abstrakcyjne, koncepcje czy stany własne, jak np.: l’idea – pomysł; l’amore – miłość.

W języku włoskim rzeczowniki są określonego rodzaju – żeńskiego lub męskiego. Rzeczownik taki jest zazwyczaj poprzedzony odpowiednim dla siebie rodzajnikiem.

• Rodzaj męski:

• Rodzaj żeński:

• Wyjątki:

Istnieją również takie rzeczowniki zakończone na o, które są rodzaju żeńskiego, a także zakończone na a – występujące w rodzaju męskim.

Rodzaj męski:

• il sistema – system
• il problema – problem
• il poeta – poeta
• il pianista – pianista

Rodzaj żeński:

• la mano – ręka
• la radio – radio
• la dinamo – dynamo

Niektóre rzeczowniki w języku polskim są rodzaju męskiego, zaś we włoskim żeńskiego i na odwrót. Przykładem może być np.: il pesce – ryba (rodzaj męski we włoskim, rodzaj żeński w polskim); la pioggia– deszcz (rodzaj żeński we włoskim, rodzaj męski w polskim).

Odmiana przez przypadki

W języku włoskim, podobnie jak w innych językach romańskich, w przeciwieństwie do języka polskiego, w odmianie rzeczownika nie występuje temat i końcówka fleksyjna. Aby odmienić rzeczownik przezprzypadki, należy przed nim postawić odpowiedni przyimek w połączeniu (zob. sekcję “Przyimek”) lub bez połączenia z rodzajnikiem określonym lub nieokreślonym (poniżej podano analogię do polskiej deklinacji), np.:

• M. il padre – ojciec i padri – ojcowie
• D. del padre – ojca dei padri – ojców
• C. al padre – ojcu ai padri – ojcom
• B. il padre – ojca  i padri – ojców
• N. con il padre – (z) ojcem con i padri – (z) ojcami
• Msc. sul padre – o ojcu sui padri – o ojcach
• W. padre! – ojcze! padri! – ojcowie!